Darboussiero
Datura stramonium
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-di-darboun, Erbo-de-la-taupo, Castagnié-bastard, Endourmiasso, Tavanié.
Noms en français : Stramoine, Pomme épineuse.
Descripcioun :Aquelo planto se recounèis eisa emé si gròssi fueio retaiado, mai subretout si lòngui flour blanco o viouleto (meno Tatula) e si fru que sèmblon de castagno (ridoulet).
Usanço :La darboussiero, coume proun de meno de Solanaceae es uno planto empouisounanto. Ei bessai la mai dangerouso que i'ague encò nostre. S'en fau mesfisa, countèn forço alcalouïdo di proun fort que fan veni pèr un tèms fada e podon douna la mort se n'en esta pres de trop. A passa tèms servié pèr faire fugi li darboun e d'ùni se n'en servon contro li dourifoure que li babo crèbon un cop n'agué manja.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Datura
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Ribiero
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Americo
Ref. sc. : Datura stramonium L., 1753
Fenigrè
Trigonella foenum-graecum
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Fenegrè, Senigrè, Senegrè, Sinegrè.
Noms en français : Fenugrec, Sénégrain.
Descripcioun :Lou fenigrè que nous vèn dis Indo e d'Óuriènt-Mejan es esta proun cultiva à passa tèms, tre l'Age-mejan. Aro èi devengu forço rare au nostre. Sèmblo proun à Trigonella gladiata, pamens se tèn dre, si fueio soun mai grando (> 11 mm), sa dòusso mai longo (> 5 cm, sènso lou bè) e si grano soun mai lisco.
Usanço :Li grano soun couneigudo coume sabourun en Asìo e au Maghreb e coume planto medecinalo. Es uno planto vertuouso contre lou diabète, d'ùni cancer e li proublèmo de coulesteròu bonodi sis anti-óussidant. Fai passa li mau d'estoumac e la fatigo. Es couseia de manja li grano greiado, grihado o boulido emé de méu pèr leva un pau l'amarun.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Trigonella
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 11 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Trigonella foenum-graecum L., 1753